Boski Klaudiusz i jego rządy 41-54 n.e.

Klaudiusz zasiadł na tronie cezarów końcem stycznia 41 n.e. Jego pozycja od samego początku była pozbawiona mocnych fundamentów, opierała się na poparciu gwardii pretoriańskiej oraz pokrewieństwie z poprzednimi władcami. Senatorzy w zdecydowanej większości widzieli na tronie kogoś innego, czasem nawet siebie, akceptacja Klaudiusza była zaś efektem kompromisu wymuszonego groźbą użycia pretoriańskich mieczy.

Cover: fragment “Obwołanie Klaudiusza cesarzem” pędzla Charles’a Lebayle

Wesprzyj nas na:
https://patronite.pl/mrocznewieki

Patroni:
Mikołaj Osiński, Agnieszka Garlicka, High Ground, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i sześciu patronów anonimowych.

Literatura:
Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Tom II, PIW Warszawa 1992
Krawczuk A., Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 2006
Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat, Iskry, Warszawa 1986
Levick B., Claudius, Routledge, Londyn 2001
McLaughlin R., The Roman Empire and the Indian Ocean, Pen and Sword 2021
Winterling A., Caligula. A Biography, University of California Press 2011

Źródła:
Dion Kasjusz, Roman History, Book 60th,
http://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/cassius_dio/60*.html
Swetoniusz, Żywoty Cezarów, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Zakład im. Ossolińskich 1972
Tacyt, Dzieła, Tom I, tłum. S. Hammer, Czytelnik 1957

Klaudiusz Cezar. Geniusz czy Idiota?

W Rzymie było chłodne, wczesne popołudnie, 24 stycznia 41 n.e. gdy Gajusz Cezar poniósł śmierć z rąk zamachowców wychodząc z teatru w kierunku swojego pałacu aby wziąć kąpiel i zjeść obiad. Trzeci z kolei princeps w zbiorowej świadomości potomnych zapisał się pod rzadko używanym w starożytności, pieszczotliwym pseudonimem Kaligula. Jego zabójstwo było chaotyczne i wydaje się, że nie wszystko poszło zgodnie z planem bezpośrednich zamachowców, którzy jak to bywa w takich sytuacjach zostali zapewne wykorzystani przez sprytniejszych od nich prowodyrów. Zwłoki Gajusza były jeszcze ciepłe gdy znaleźli je członkowie germańskiej gwardii przybocznej. Barbarzyńcy z północy wpadli w szał na widok zakrwawionego ciała swojego mocodawcy i błyskawicznie rozpoczęli mordowanie wszystkich, którzy nawinęli im się pod miecz. Nie wszyscy byli bez winy. Śmierć znalazło wówczas także kilku spiskowców, jeden z nich właśnie pastwił się nad zwłokami zabitego gdy tuż obok pojawili się Germanie. Wśród ofiar ich szału nie było jednak wuja zabitego cesarza, Klaudiusz bowiem zdążył opuścić teatr tuż przed całą jatką razem z dwoma senatorami. Klaudiusz znany był z roztargnienia, niefrasobliwości i w pewnym stopniu ekscentryzmu ale takie angielskie wyjście bez pożegnania i usprawiedliwienia wobec Gajusza było afrontem. Co skłoniło Klaudiusza do takiej a nie innej decyzji?

Cover: fot. Michał Kuźniar, Muzeum Watykańskie

Wesprzyj nas na:
https://patronite.pl/mrocznewieki

Patroni:
Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Ryszard Czaderna, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Arkadiusz Kwiatek, Krz Dom, Magdalena Bednarek-Hubbard, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i pięciu patronów anonimowych.

Literatura:
Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Tom II, PIW Warszawa 1992
Krawczuk A., Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 2006
Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat, Iskry, Warszawa 1986
Levick B., Claudius, Routledge, Londyn 2001
Winterling A., Caligula. A Biography, University of California Press 2011

Źródła:
Dion Kasjusz, Roman History, Book 60th,
http://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/cassius_dio/60*.html
Swetoniusz, Żywoty Cezarów, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Zakład im. Ossolińskich 1972
Tacyt, Dzieła, Tom I, tłum. S. Hammer, Czytelnik 1957

Kaligula – Część 3/3. Potwór czy ofiara?

Rok 39 zaczął się normalnie. 1 stycznia Gajusz objął kolejny konsulat i jak na nowego konsula przystało złożył tradycyjną przysięgę pod Rostrą, mównicą wzniesioną na Forum Romanum. Po trzydziestu dniach cesarz ustąpił ze stanowiska przekazując je innemu senatorowi. Podczas pryncypatu nie było to niczym szczególnym, cesarze niejednokrotnie sprawowali konsulat, ale rzadko przez pełnowymiarowy okres. Początkiem roku coś jednak zburzyło tę sielankę a w Rzymie zapanował strach i rządy terroru. Co się stało?

Wspieraj na https://patronite.pl/mrocznewieki

Subskrybuj i komentuj na YouTube

Źródła:
“Kaligula” – Roland Auguet
“Caligula: a Biography” – Aloys Winterling
“Poczet cesarzy rzymskich – Pryncypat” – Aleksander Krawczuk
“Poczet cesarzowych Rzymu” – Aleksander Krawczuk
“Żywoty Cezarów” – Swetoniusz
“Historia Rzymska” – Kasjusz Dion
“Flakkus” i “An Embassy to Gaius” – Filon Aleksandryjski
“Dawne Dzieje Izraela” – Józef Flawiusz

Kaligula – Część 2/3. Szlachetny cesarz Gajusz

28 marca 37 roku po dziesięciodniowej podróży z Misenum Gajusz Cezar Germanicus triumfalnie wkroczył do stolicy imperium. Podróż z Kampanii do serca Lacjum musiała być jedną z najprzyjemniejszych rzeczy jakie spotkały go w dotychczasowym życiu, szczególnie po latach upływających w niepewności o własną egzystencję i przyszłość, gdy w tle po kolei umierali kolejni członkowie jego najbliższej rodziny – najpierw ojciec, potem zaś bracia i matka. Tragiczny los rodziny Germanika napełnił mieszkańców imperium żalem i współczuciem wobec pozostałych dzieci wielkiego generała. Sam Germanik, niemal ubóstwiany za życia ciągle roztaczał coś na kształt ochronnego płaszcza nad swoim ostatnim synem. Na młodego cesarza spłynęły wszelkie nadzieje wiązane z jego ojcem i współczucie okazywane rozbitej familii.

Wspieraj na https://patronite.pl/mrocznewieki

Subskrybuj i komentuj na YouTube

Źródła:
“Kaligula” – Roland Auguet
“Caligula: a Biography” – Aloys Winterling
“Poczet cesarzy rzymskich – Pryncypat” – Aleksander Krawczuk
“Poczet cesarzowych Rzymu” – Aleksander Krawczuk
“Żywoty Cezarów” – Swetoniusz
“Historia Rzymska” – Kasjusz Dion
“Flakkus” i “An Embassy to Gaius” – Filon Aleksandryjski
“Dawne Dzieje Izraela” – Józef Flawiusz

Kaligula – Część 1/3. Droga do władzy

Gajusz nie miał dobrej prasy. Po śmierci na przemian starano się albo zatrzeć wszelkie ślady jego istnienia albo przedstawić go w najgorszym możliwym świetle. Już kronikarze działający za jego życia byli dla niego niezbyt łaskawi. Z kolei relacje Swetoniusza i Kasjusza Diona sporządzone w przypadku tego pierwszego dziesiątki lat po śmierci cesarza i grubo ponad sto lat w przypadku drugiego przedstawiają Gajusza jako obłąkanego potwora. Z ich prac dowiadujemy się o szaleńcu, który uważał się za równego Jupiterowi. Miał pić perły roztopione w occie, utrzymywać kazirodcze związki z siostrami, mordować bez litości wszystkich podejrzanych, najczęściej zresztą niesłusznie o dybanie na jego życie. W międzyczasie trwonił skarb państwa budując kilkukilometrowe mosty ze statków w Zatoce Neapolitańskiej, zamienił Palatyn w burdel, podczas składania ofiar własnoręcznie zabił ofiarnika zamiast przeznaczonego w tym celu wołu, miał też w zwyczaju porywać żony znanych senatorów, jedną podczas jej wesela. Ile z tego co wiemy o upadłym cesarzu jest prawdą a ile jedynie oszczerstwem i czarną legendą? Dzisiaj postaram się znaleźć odpowiedź na to pytanie.

Wspieraj na https://patronite.pl/mrocznewieki

Subskrybuj i komentuj na YouTube

Źródła:
“Kaligula” – Roland Auguet
“Caligula: a Biography” – Aloys Winterling
“Poczet cesarzy rzymskich – Pryncypat” – Aleksander Krawczuk
“Poczet cesarzowych Rzymu” – Aleksander Krawczuk
“Żywoty Cezarów” – Swetoniusz
“Historia Rzymska” – Kasjusz Dion
“Flakkus” i “An Embassy to Gaius” – Filon Aleksandryjski
“Dawne Dzieje Izraela” – Józef Flawiusz