Nordycka epoka brązu – Hiperborea

Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

Mapa kontynentu europejskiego widziana oczami starożytnych, nawet tych najlepiej wykształconych i obytych ze światem zewnętrznym pełna była białych plam. W zasadzie przez dużą część starożytności tych plam było nieraz więcej aniżeli terenu znanego, zbadanego. Nieznane plamy wypełniano mitycznymi krainami pełnymi legendarnych potworów, tajemniczych ludów i nieznanych bogów. Jedną z takich krain była Hyperboreja, legendarna kraina leżąca gdzieś na północy cywilizowanego świata jak zwykli określać swoje domeny zarówno Grecy jak Rzymianie. Hiperborea miała być zamieszkana przez szczęśliwe ludy obdarzone wszelkimi błogosławieństwami jakie mogła im podarować natura i szczodre bóstwa.

Patroni:
Mateusz, Tomasz, Damian, Krzysztof, Andrzej, Piotr, Rafał, Eliza, Krzysztof, Jakob, Patryk, Kuba, hhczl qq, Bartosz, Kasia, Norbert

Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!

Hełm z Veksø:
Nationalmuseet, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons

Literatura:
Cunliffe B., Europe between the oceans. 9000 BC – AD 1000
Durham K., Długie łodzie wikingów
Goldhahn J. i Ling J., Bronze Age Rock Art in Northern Europe: Context and Interpretations, [w:] The Oxford Handbook of the European Bronze Age
Kempiński A., Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich
Reich D., Kim jesteśmy, skąd przyszliśmy…
Thrane H., Scandinavia, [w:] The Oxford Handbook of the European Bronze Age

Źródła internetowe:
https://www.science.org/content/artic…
https://nat.au.dk/en/about-the-facult…\
https://en.natmus.dk/historical-knowl…

Starożytna Skandynawia. Epoka żelaza i Fimbulvetr

Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

Fimbulvetr w dosłownym tłumaczeniu oznacza “wielką zimę”, termin ten odnosił się najpierw jedynie do okrutnej, trzyletniej śnieżnej zawiei jaka miała poprzedzić koniec świata Ragnarok. Z czasem jednak termin fimbulvetr zagościł w mowie potocznej i nawet dzisiaj można go spotkać gdzieniegdzie w Skandynawii.
Już na początku XX wieku badacze zaczęli sugerować, że okrutna, trzyletnia zawierucha tak mocno wryła się w świadomość dawnych Skandynawów ze względu na związek z jakąś autentyczną traumą jaką musieli przeżyć ich przodkowie. Pogląd ten był jednak przez wiele dekad jedynie ciekawą hipotezą nie popartą żadnymi namacalnymi dowodami w postaci tekstów źródłowych czy dowodów archeologicznych. Wszystko uległo jednak zmianie w latach 90. XX wieku…

Patroni:
Mateusz, Krzysztof

Subskrybuj i komentuj na YouTube

Bibliografia:
N. Price – “Children of Ash and Elm”
A. Kokowski – “Starożytna Polska”
K. Durham – “Długie łodzie wikingów”
B. Cunliffe – “Europe between the oceans. 9000 BC – AD 1000”
J. Strzelczyk – “Odkrywanie Europy”
J. Manco – “Ancestral Journeys”
M. Findell – “Runes”
S. Sturluson – “Edda”
Autor nieznany – “Edda poetycka”
Baillie, Mike. “Irish Oaks Record Volcanic Dust Veils Drama!” Archaeology Ireland 2, no. 2 (1988): 71–74. http://www.jstor.org/stable/20561936
McCormick, Michael, Ulf Büntgen, Mark A. Cane, Edward R. Cook, Kyle Harper, Peter Huybers, Thomas Litt, et al. “Climate Change during and after the Roman Empire: Reconstructing the Past from Scientific and Historical Evidence.” The Journal of Interdisciplinary History 43, no. 2 (2012): 169–220. http://www.jstor.org/stable/41678664
Arjava, Antti. “The Mystery Cloud of 536 CE in the Mediterranean Sources.” Dumbarton Oaks Papers 59 (2005): 73–94. https://doi.org/10.2307/4128751
Curry, Andrew. “ÖLAND, SWEDEN, SPRING, A.D. 480.” Archaeology 69, no. 2 (2016): 26–31. http://www.jstor.org/stable/43824534
Pearson, Brian. “An Alternate Interpretation.” Archaeology 69, no. 3 (2016): 8–8. http://www.jstor.org/stable/43825135
Lobell, Jarrett A., and Samir S. Patel. “Bog Bodies Rediscovered.” Archaeology 63, no. 3 (2010): 22–29. http://www.jstor.org/stable/41658776