Wojny Scytów – 700-300 p.n.e.

Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

Historia Scytów nie zakończyła się w czwartym wieku p.n.e., ale stopniowo tracili na znaczeniu, ulegając kolejnym falom nomadów nadciągających stepową autostradą ciągnącą się przez Step Pontyjski aż do centrum Eurazji. Niegdyś dzielnie stawiali czoła perskiemu królowi a ich watahy zapuszczały się aż do Odry gdzie chwytali niewolników takich jak ci pojmani niegdyś w łużyckiej Wicinie. Z czasem los jaki ich przodkowie gotowali swoim ofiarom coraz częściej zaczął się stawać ich udziałem. A być może w ten sposób mogli sami myśleć, poganiani przez bałkańskie przełęcze jako niewolnicy Filipa, jednookiego króla Macedończyków.

Cover: Złoty grzebień z Sołochy, fot. Levan Ramishvili, domena publiczna, Wikimedia Commons.

Patroni:
Mikołaj Osiński, Agnieszka Garlicka, High Ground, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Radosław Madej, Julia Dalecka, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i sześciu patronów anonimowych.

Literatura:
Beckwith Ch., Imperia Jedwabnego Szlaku. Od epoki brązu do czasów obecnych, PIW, Warszawa 2020
Beckwith Ch., The Scythian Empire. Central Eurasia and the Birth of the Classical Age from Persia to China, Princeton University Press 2023
Cunliffe B., The Scythians, Oxford University Press 2019
Czernienko J.W., Scytowie 700-300 przed Chr., Napoleon V 2018
Gardowski A., Gąssowski J., Polska starożytna i wczesnośredniowieczna, PZWS 1961
Goldsworthy A., Philip & Alexander: Kings and Conquerors, Basic Books 2020
Smirnow A., Scytowie, PIW, Warszawa 1974

Źródła:
Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Czytelnik, 2020

Boski Klaudiusz i jego rządy 41-54 n.e.

Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

Klaudiusz zasiadł na tronie cezarów końcem stycznia 41 n.e. Jego pozycja od samego początku była pozbawiona mocnych fundamentów, opierała się na poparciu gwardii pretoriańskiej oraz pokrewieństwie z poprzednimi władcami. Senatorzy w zdecydowanej większości widzieli na tronie kogoś innego, czasem nawet siebie, akceptacja Klaudiusza była zaś efektem kompromisu wymuszonego groźbą użycia pretoriańskich mieczy.

Cover: fragment “Obwołanie Klaudiusza cesarzem” pędzla Charles’a Lebayle

Patroni:
Mikołaj Osiński, Agnieszka Garlicka, High Ground, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i sześciu patronów anonimowych.

Literatura:
Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Tom II, PIW Warszawa 1992
Krawczuk A., Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 2006
Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat, Iskry, Warszawa 1986
Levick B., Claudius, Routledge, Londyn 2001
McLaughlin R., The Roman Empire and the Indian Ocean, Pen and Sword 2021
Winterling A., Caligula. A Biography, University of California Press 2011

Źródła:
Dion Kasjusz, Roman History, Book 60th,
http://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/cassius_dio/60*.html
Swetoniusz, Żywoty Cezarów, tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska, Zakład im. Ossolińskich 1972
Tacyt, Dzieła, Tom I, tłum. S. Hammer, Czytelnik 1957

Kim byli Scytowie? Geneza irańskich nomadów

[Reklama] Wypróbuj: https://www.bookbeat.pl/mrocznewieki?utm_source=pod-platforms&utm_medium=podcast&utm_campaign=PL-mroczne-wieki-action-25004&utm_content=textlink-pod-platforms-epi-description-2305-30db&utm_term=deal3

Kod: mrocznewieki

Czy Sztuka kochania była na tyle wulgarna i odważna aby wywołać gniew bezwzględnego Oktawiana? Możecie ocenić to sami dzięki sponsorowi tego odcinka jakim jest platforma BookBeat oferująca tysiące audiobooków i ebooków. Znajdziecie na niej m.in. wspomniany utwór Owidiusza będący jednym z najbardziej znanych dzieł traktujących o kunszcie miłosnym w historii literatury.

Poemat Owidiusza nie jest jedynym ciekawym audiobookiem oferowanym przez BookBeat. W bogatej ofercie platformy znajdziecie m.in. siedem tomów opowiadających o historii Polski od pierwszych Piastów aż po rozbiory. Wypróbujcie BookBeat przez miesiąc za darmo z kodem “mrocznewieki” z 20 godzinami dowolnie wybranych audiobooków z bazy. Polecam!

Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki

Patroni:
Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Krzysztof Borkiewicz, Wojciech Sowa, Kuba Szopiak, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Jakub Sikora, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Ryszard Czaderna, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Arkadiusz Kwiatek, Krz Dom, Magdalena Bednarek-Hubbard, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, High Ground,
Agnieszka Garlicka i pięciu patronów anonimowych.

Literatura:
Albaum L.I., Brentjes B., Strażnicy Złota, PIW Warszawa 1982
Beckwith Ch., The Scythian Empire. Central Eurasia and the Birth of the Classical Age from Persia to China, Princeton University Press 2023
Cunliffe B., Europe between the Oceans. 9000 BC – 1000 AD, Yale University Press 2011
Cunliffe B., The Scythians, Oxford University Press 2019
Czernienko J.W., Scytowie 700-300 przed Chr., Napoleon V 2018
Smirnow A., Scytowie, PIW, Warszawa 1974
Wojna R., Wielki świat nomadów. Między Chinami i Europą, Warszawa 1983

Źródła:
Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Czytelnik, 2020
Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, Wrocław 1953
Biblia Tysiąclecia, Księga Jeremiasza, Pallottinum, Poznań – Warszawa 1990

Artykuły:
Keyser Ch. i inni, Ancient DNA provides new insights into the history of south Siberian Kurgan people, https://link.springer.com/article/10.1007/s00439-009-0683-0 (maj 2009)