by admin | Dec 12, 2023 | Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
W przeciwieństwie do np. Hunów Chazarowie nie stworzyli czegoś, co niektórzy badacze nazywają “imperium cienia” – pasożytem żyjącym głównie z trybutów wyłudzanych na jakimś bogatym, osiadłym sąsiedzie. W ten sposób Hunowie żyli z Rzymian a Żoużanowie z Chińczyków. Chazarowie uniknęli także tzw. “pułapki ekspansji” w którą wpadały liczne szybko ekspandujące państwa nomadów. Ich władcy utrzymywali kontrolę nad zdobytymi ludami dzięki hojnie opłacanej armii którą ciągle należało rozpieszczać cennymi darami. W efekcie wraz z kolejnymi sukcesami i zwiększaniem zasięgu terytorialnego władcy tacy jak Attyla stawali przed coraz trudniejszym wyzwaniem wynagradzania coraz liczniejszych zastępów żyjących głównie z rabunku sąsiadów. Aby zaspokoić żądzę złota swoich armii musieli w pewnym momencie prowadzić permanentne wojny lub ciągle zwiększać trybuty nakładane na organizmy na których pasożytowali. W przypadku Chazarów dań zbierana z podległych ludów oczywiście zawsze występowała, ale z czasem to wpływy z handlu pozwoliły kaganom uniknąć znalezienia się w ślepym zaułku tak jak władcy Hunów lub Żoużanów.
Cover: AI, Shutterstock
Założycielem kanału, twórcą podcastu i autorem większości odcinków jest Michał Kuźniar, członek grupy rekonstrukcji historycznej ZBiR z Rzeszowa.
Patroni:
Paweł Struski, Dominik Moroń, Bartosz Gościmski, Yo Adler, Dawid Popczyk, Natalia Filar, Piotr Zarzycki, Rafał Wojciechowski, Alex Boniecki, Krzysztof Smuda, Szymon Mądraszewski, Marcin Skiba, High Ground, Agnieszka Garlicka, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Wojciech Sowa, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Adam Dobrowolski, Radosław Madej, Julia Dalecka, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i pięciu patronów anonimowych.
Źródła:
Konstantyn VII Porfirogeneta, De administrando imperio, tłum. R. J. H. Jenkins, Dumbarton Oaks 1967
Nestor, Powieść minionych lat, Armoryka, Sandomierz 2018
Teofilakt Simokatta, Historia powszechna, (tłum. A. Kotłowska, Ł. Różycki), Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2022
Źródła arabskie do dziejów Słowiańszczyzny, (red. T. Lewicki), Ossolineum 1956 (Tom 1), 1977 (Tom 2, część 2), 1985 (Tom 3)
Literatura:
Adamczyk D., Srebro i władza. Trybuty i handel dalekosiężny a kształtowanie się państwa piastowskiego i państw sąsiednich w latach 800-1100, PWN 2018
Duczko W., Ruś wikingów, Trio 2006
Dudek J., Chazarowie. Polityka – kultura – religia. VII-XI wiek, PWN 2017
Gumilow L., Dzieje dawnych Turków, PIW Warszawa 1972
Nagrodzka-Majchrzyk T., Chazarowie, w: Hunowie Europejscy, Protobułgarzy, Chazarowie, Pieczyngowie, PAN 1975
Nazmi A., Commercial relations between Arabs and Slavs (9th-11th centuries), Dialog 1998
Strzelczyk J., Zapomniane narody Europy, Ossolineum 2006
Swoboda W., Chazarowie, w: Słownik starożytności słowiańskich, Ossolineum 1961 (Tom 1 A-E)
Wojna R., Wielki świat nomadów. Między Chinami i Europą, Warszawa 1983
Żyrochow M., Chazarowie. Judeo-tureckie imperium stepowe (VII-XI wiek), Napoleon V 2018
by admin | Aug 11, 2023 | Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
Zimą roku 557 w Konstantynopolu zjawili się egzotyczni goście, których przybycie stało się w mieście niespodziewaną atrakcją. Na dwór starego cesarza Justyniana posłowali dyplomaci z tajemniczego ludu Awarów. Przybysze byli koczownikami przybywającymi gdzieś z bliżej nieokreślonych obszarów Azji. Mieszkańcy cesarskiej stolicy już od niemal dwóch stuleci, przynajmniej od końca IV wieku stykali się ze stepowymi koczownikami – Hunami, Kutrigurami, Ujgurami, Bułgarami, Sarmatami. Ci najnowsi z koczowniczej procesji byli jednak inni od pozostałych. Ożywienie wśród Konstantynopolitańczyków wywołały ich warkocze przewiązane wstążkami. Awarscy posłowie splatali włosy z tyłu głowy w dwa, biegnące równolegle do siebie warkocze, które kronikarz Menander przyrównywał do węży. Dotychczas z podobną modą można się było spotkać u Franków, ich warkocze były jednak bardziej zadbane i misterne. Azjatyccy koczownicy jak widać nie przykładali do swoich tak wielkiej wagi. Warkocze z wstążkami odróżniały nowych koczowników od Bułgarów, Turków czy Chazarów którzy również znani byli z długich lecz luźno rozpuszczonych fryzur.
Cover: AI, Shutterstock
Założycielem kanału, twórcą podcastu i autorem większości odcinków jest Michał Kuźniar, członek grupy rekonstrukcji historycznej ZBiR z Rzeszowa.
Patroni:
Alex Boniecki, Krzysztof Smuda, Szymon Mądraszewski, Joanna Sangin, Marcin Skiba, High Ground, Aleksandra Ronowska, Agnieszka Garlicka, Artur Białosiewicz, Marcin Dylong, Oskar Pawłowski, Oskar Miller, Wojciech Sowa, Dyżurna Blondi, Wojciech Lemiesz, Piotr Woldański, Marcin Grocki, Bartłomiej Kląskała, Marek Skrzetuski, Andrzej Borowiak, Przemysław Siódemak, Wiktor Turek, Łukasz Czajkowski, Tomasz Piotrowski, Wojciech Kapica, Łukasz Gut-Mostowy, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Adam Dobrowolski, Radosław Madej, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Aleksandra Cieślicka, Grzegorz Olech, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol i pięciu patronów anonimowych.
Literatura:
Beckwith Ch., Imperia Jedwabnego Szlaku. Od epoki brązu do czasów obecnych, PIW, Warszawa 2020
Dąbrowska E., Szymański W., Awarzy. Węgrzy, Ossolineum 1979
Pohl W., Avars: A Steppe Empire in Central Europe, 567-822, Cornell University Press 2018
Wojna R., Wielki świat nomadów. Między Chinami i Europą, Warszawa 1983
Źródła:
Nestor, Powieść minionych lat, Armoryka, Sandomierz 2018
Artykuły:
Maróti Z., Neparáczki E., et al., The genetic origin of Huns, Avars, and conquering Hungarians, Current Biology, Volume 32, Issue 13, 25 maja 2022
by admin | Feb 16, 2023 | Starożytność, Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
W czasach, gdy nad Morzem Śródziemnym rozkwitały potężne, starożytne cywilizacje, dzikie tereny rozpościerające się od lodowatych wybrzeży Bałtyku na północy, aż po niedostępne szczyty Karpat na południu, swoją tajemniczością pobudzały wyobraźnie historyków i kronikarzy. Niegościnne ziemie porośnięte pierwotnymi puszczami i nieprzebytymi stepami stanowiły naturalne siedlisko wielu dzikich zwierząt i prymitywnych wspólnot ludzkich. Choć dziś te rozległe tereny znajdujące się pomiędzy Odrą, a Dnieprem szumnie określa się mianem Słowiańszczyzny, to termin ten może sprawiać mylne wrażenie, że Słowianie zamieszkiwali te tereny już od zarania dziejów…
Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez grupę rekonstruktorów i pasjonatów historii. Nasz podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisujemy wikipedii 😀
Patroni:
Magdalena Bednarek-Hubbard, Grzegorz Kaczmarek, Paweł Kociuba, Adam Dobrowolski, Stanisław Wantusiak, Mariusz Rajca, Monika Piaskowska, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Andrzej Borowiak, Grzegorz Olech, Piotr Woldański, Tomasz Rodzynkiewicz, hhczl qq, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Kasia Woz, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Radosław Madej, Krz Dom, Arkadiusz Kwiatek, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Łukasz Gut-Mostowy, Wojciech Kapica, Krzysztof Borkiewicz, Zly Los, Ryszard Czaderna, Tomasz Piotrowski, Łukasz Czajkowski, Jakub Sikora, Wiktor Turek i czterech patronów anonimowych.
Źródła
Bardach J., Historia państwa i prawa Polski. Tom I do połowy XV wieku, Warszawa 1964,
Bardach J., Historia państwa i prawa polskiego, Warszawa 1979,
Gołąb Z., O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, Kraków 2004,
Jordanes, O pochodzeniu i czynach Gotów, VI w. n.e.,
Klaudiusz Ptolemeusz, Geografia, II w. n.e.,
Kokowski A., Starożytna Polska, Warszawa 2005,
Kokowski A., Goci. Od Skandzy do Campi Gothorum (od Skandynawii do Półwyspu Iberyjskiego), Warszawa 2007,
Łowmiański H., Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n. e. Tom I, Warszawa 1963,
Mańczak W., Praojczyzna Słowian, Wrocław 1981,
Moszyński K., O sposobach badania kultury materialnej Prasłowian, Wrocław 1962,
Pliniusz Starszy, Historia naturalna, I w. n.e.,
Porucznik J., Bestarnowie – źródła pisane a materiały archeologiczne, Wrocław 2014,
Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna, VI w. n.e.,
Prokopiusz z Cezarei, Wojny gockie, VI w. n.e.,
Pseudo-Maurycy, Strategikon, VI-VII w. n.e.,
Publiusz Korneliusz Tacyt, O pochodzeniu i kraju Germanów, I w. n.e.,
Sczaniecki M., Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 1973,
Skowronek J.(red.), Historia Słowian południowych i zachodnich, Warszawa 1988,
Strzelczyk J., Goci – rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984,
Strzelczyk J., Od Prasłowian do Polaków, Kraków 1987,
Tymieniecki K., Ziemie polskie w starożytności, Poznań 1951,
Zwolski E., Kasjodor i Jordanes. Historia gocka czyli Scytyjska Europa, Lublin 1984.
Słuchaj również na:
Spotify – https://tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts – https://tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts – https://tinyurl.com/2k2db7xy
by admin | Dec 28, 2022 | Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
Szwecja jest jednym z tych regionów Europy, dla których rekonstrukcja pierwszych tysięcy lat historii może odbywać się niemal jedynie za pomocą archeologii. Nie dysponujemy żadnymi wiarygodnymi przekazami pisanymi o ziemiach szwedzkich pochodzącymi z okresu przed tzw. n.e. Później jest niewiele lepiej, o jej ziemiach wspomina krótko i mgliście historyk Tacyt końcem I wieku n.e. Wspominał on o Swionach ze Skandii, czyli Skandynawii poświęcając szczególnie wiele uwagi ich łodziom. Oni sami określali się mianem Swearów i to właśnie od tej nazwy wzięła się późniejsza Szwecja – Sverige – królestwo Swearów…
Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez grupę rekonstruktorów i pasjonatów historii. Nasz podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisujemy wikipedii 😀
Patroni: Magdalena Bednarek-Hubbard, Grzegorz Kaczmarek, Paweł Kociuba, Adam Dobrowolski, Stanisław Wantusiak, Mariusz Rajca, Monika Piaskowska, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Andrzej Borowiak, Grzegorz Olech, Piotr Woldański, Tomasz Rodzynkiewicz, hhczl qq, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Radosław Madej, Krz Dom, Arkadiusz Kwiatek, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Łukasz Gut-Mostowy, Wojciech Kapica, krzysztof Borkiewicz, Zly Los i trzech patronów anonimowych.
Cover art: fot. Ola Myrin, Historiska museet, CC-BY 4.0
Literatura:
Ashby S., Leonard A., Vikings. Pocket Museum
Batey C., Price N., Page R.I., Clarke H., Wikingowie
Foote P., Wilson D., Wikingowie
Kersten A., Historia Szwecji
Price N., Children of Ash and Elm
Teksty źródłowe:
Sturlusson S., Saga o Ynglinach. Heimskringla tom 1
Artykuły i źródła online:
Magnell, O., & Iregren, E. (2010). Veitstu Hvé Blóta Skal: The Old Norse Blót in the Light of Osteological
Remains from Frösö Church, Jämtland, Sweden. Current Swedish Archaeology, 18, 223-250.
http://www.arkeologiskasamfundet.se/csa/Dokument/Volumes/csa_vol_18_2010/csa_vol_18_2010_s223-
250_magnell_iregren.pdf
The Viking World – Statens historiska museet – https://vikingar.historiska.se/index.php?l=en
Słuchaj również na:
Spotify – https://tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts – https://tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts – https://tinyurl.com/2k2db7xy
by admin | Dec 7, 2022 | Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
Alfred Wielki, najwybitniejszy król Wesseksu zapisał się w pamięci potomnych głównie dzięki zatrzymaniu nawałnicy wikińskich najeźdźców jaka spadła na Wyspy Brytyjskie w drugiej połowie IX wieku. Na tym jednak nie kończyły się dokonania władcy. Alfred dokładał wielkich jak na ówczesne czasy starań w celu podniesienia poziomu wiedzy i kultury w swoim w królestwie, sam tłumaczył z łaciny na staroangielski dzieła Orozjusza, Boecjusza czy Grzegorza Wielkiego. Chętnie zbierał też informację o otaczającym go świecie, które przelewał na pergamin. W ostatnich dekadach IX stulecia na dworze Alfreda zameldował się niejaki Other z Halogalandu, kupiec i podróżnik wędrujący po Morzu Północnym…
Cover art: NTNU Vitenskapsmuseet, CC BY 2.0 , via Wikimedia Commons
Wesprzyj nas na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
Patroni:
Magdalena Bednarek-Hubbard, Grzegorz Kaczmarek, Paweł Kociuba, Adam Dobrowolski, Stanisław Wantusiak, Mariusz Rajca, Monika Piaskowska, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Grdy Bla vla bla, Andrzej Borowiak, Grzegorz Olech, Piotr Woldański, Tomasz Rodzynkiewicz, hhczl qq, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Kasia Woz, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Radosław Madej i trzech patronów anonimowych.
Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!
Literatura:
Ashby S., Leonard A., Vikings. Pocket Museum
Chrzanowski W., Harald Pięknowłosy. Król wikingów (850-933)
Durham K., Długie łodzie wikingów
Foote P., Wilson D., Wikingowie
Graham-Campbell J., Viking Art
Price N., Children of Ash and Elm: A History of the Vikings
Teksty źródłowe:
Sturlusson S., Heimskringla
Artykuły:
Vikings acquitted in 100-year-old murder mystery,
https://news.abs-cbn.com/classified-odd/04/25/08/vikings-acquitted-100-year-old-murder-mystery
Słuchaj również na:
Spotify – https://tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts – https://tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts – https://tinyurl.com/2k2db7xy
by admin | Oct 17, 2022 | Wczesne Średniowiecze
Wesprzyj na:
https://patronite.pl/mrocznewieki
https://buycoffee.to/mrocznewieki
“Ingvarr zwał się syn króla Eysteina, który wówczas został królem w Szwecji. Był wielkim wojownikiem i często spędzał czas na okrętach, gdyż przedtem królestwo Szwedów było ciągle najeżdżane, zarówno przez Danów jak i ludzi ze szlaku wschodniego. Król Yngwar zawarł pokój z Duńczykami, po czym zaczął grabić na szlaku wschodnim. Pewnego lata wyruszył z wojskiem do Eistlandu i rabował w miejscu, które nazywa się Stein. Wówczas Eistowie zeszli na wybrzeże w wielkiej sile i stoczono tam bitwę. Ich armia była tak liczna, że Szwedzi nie mogli im stawić oporu. Poległ wtenczas król Ingvarr, a jego wojowie uciekli. Został pochowany w kopcu przy samym morzu”.
Cover photo: Ola Myrin/Statens historiska museum CC-BY 2.5
Patroni:
Krzysztof Smuda, Mateusz Parol, Tomasz Rodzynkiewicz, Adam Dobrowolski, Rafał Piskadło, Andrzej Borowiak, Piotr Woldański, Eliza Barańska, Grzegorz Olech, Aleksandra Cieślicka, Jakob Zimmermann, Patryk Kaczanowicz, Grdy Bla vla bla, Bartosz Czeczenski, Kasia Woz, Norbert Sutkowy, Kuba Cski, hhczl qq, Agnieszka Militowska, Michał Borkowski, Przemysław Kozioł, Paweł Kociuba, Karolina Suder i czterech patronów anonimowych i czterech patronów anonimowych.
Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!
Literatura:
Ashby S., Leonard A., Vikings
Batey C., Price N., Page R.I., Clarke H., Wikingowie
Cunlifee B., Europe between the Oceans
Durham K., Długie łodzie wikingów
Price N., Children of Ash and Elm
Teksty źródłowe:
Sturluson S., Heimskringla, Księgarnia Akademicka, Kraków 2019
Artykuły:
“Isotopic provenancing of the Salme ship burials in Pre-Viking Age Estonia”
T. Douglas Price, Jüri Peets, Raili Allmäe, Liina Maldre and Ester Oras
